بررسی امکان پیش بینی زلزله و عوامل موثر در وقوع آن
یک پیش گویی زلزله دهه ها قبل در چین بر اساس زلزله های کوچک و رفتار غیرمعمول حیوانات انجام شد. بسیاری از مردم تصمیم گرفتند که بیرون از خانه هایشان بخوابند تا هنگامی که زلزله ی اصلی اتفاق می افتد جان سالم به دربرند. با این وجود معمولا هیچ زلزله ی بزرگی از چنین فعالیت های لرزه ای پیروی نمی کند و متأسفانه بسیاری از زلزله ها هیچ واقعه ای به عنوان نشانه قبل از وقوع ندارند. نه USGS و نه هیچ دانشمند دیگری نمی تواند امکان پیش بینی زلزله را به طور دقیق بررسی کند.
پیش بینی یک زلزله باید سه عنصر اصلی را در برگیرد : 1 . تاریخ و زمان آن، 2 . محل وقوع آن و 3 . بزرگی آن. بعضی افراد می گویند که امکان پیش بینی زلزله برای آنها وجود دارد، اما به دلایل زیر ادعای آنها نادرست است :
1 . این ادعاها بر اساس شواهد علمی نیستند و همچنین زلزله، جزئی از یک فرآیند علمی نیست.
2 . این پیش بینی ها هر سه جزء لازم ذکر شده را شامل نمی شوند.
3 . پیش بینی آنها عموما بسیار کلی هستند.
اگر یک زلزله با فاصله زمانی زیادی هم اتفاق بیفتد باز هم این افراد ادعا می کنند که پیش بینی آنها درست بوده است. اگر حتی یکی از این شروط محقق نشود، نمی توان این قبیل ادعاها را پیش بینی دانست.
پیش بینی زلزله (توسط افرادی غیر از دانشمندان) معمولا هنگامی اتفاقی می افتد که نشانه ای از وقوع زلزله در آینده مشاهده شود. این نشانه ها ممکن است زلزله های کوچک، رفتار غیر طبیعی حیوانات و موارد دیگری که نشانه ی آرامش قبل از طوفان هستند را شامل شوند.
متأسفانه چنین نشانه هایی اغلب بدون اینکه بعد از آن زلزله ای اتفاق بیفتد مشاهده می شوند، بنابراین پیش بینی زلزله امکان پذیر نیست. در عوض، در صورتی که مبنای علمی وجود داشته باشد، می توان بر اساس مفاهیم آماری پیش بینی هایی کرد.
USGS تمرکز خود را، به جای تلاش برای انجام پیش بینی های کوتاه مدت، بر روی کاهش خطرات زلزله از طریق بهبود ایمنی سازه ها گذاشته است. کاهش یا افزایش موقت لرزه خیزی، بخشی از تغییرات معمول است. افزایش یا کاهش این لرزه خیزی نشانه ای از وقوع یک زلزله ی بزرگ نیست. مرکز ملی اطلاعات زلزله در حال حاضر 20000 زلزله در سال، یا حدود 55 زلزله در روز را ثبت می کند. در نتیجه ی افزایش ارتباطات و افزایش توجه به فاجعه های طبیعی، عموم مردم سریع تر از همیشه از زلزله ها باخبر می شوند.
بر اساس داده های طولانی مدت (از حدود سال 1900)، انتظار 16 زلزله ی بزرگ در هر سال وجود دارد که شامل 15 زلزله با بزرگی حدود 7 و یک زلزله با بزرگی بیش از 8 خواهد بود. در 38 سال گذشته، از سال 1973 تا 2011، داده ها نشان داده است که در 8 سال تعداد زلزله های بزرگ بیش از مقدار میانگین بوده است که شامل سال های 1976، 1990، 1995 تا 2011 بوده اند.
بیشترین تعداد زلزله در سال هم مربوط به سال 2010، با 24 زلزله با اندازه ی بزرگتر یا مساوی 7 بوده است. در دیگر سال ها تعداد کل زلزله های بزرگ کمتر از 16 زلزله در سال بوده است. در سال 1989 تنها شاهد 6 زلزله و در سال 1988 تنها شاهد 7 زلزله ی بزرگ بوده ایم.
زلزله چیست و چه چیز باعث وقوع آن می شود ؟
زلزله به دلیل لغزش ناگهانی روی گسل اتفاق می افتد. صفحات تکتونیکی معمولا با سرعت کمی حرکت می کنند، اما گاهی لبه های آنها به دلیل اصطکاک روی هم گیر می کنند؛ وقتی که تنش در لبه های این صفحات به اصطکاک غلبه می کند، زلزله اتفاق می افتد که در آن انرژی از طریق امواجی که در پوسته ی زمین حرکت می کنند و باعث ایجاد لرزشی که ما احساس می کنیم می شوند، آزاد می گردد. از اینرو بررسی امکان پیش بینی زلزله ضروری می باشد.
در کالیفرنیا دو صفحه وجود دارد. صفحه ی اقیانوس آرام و صفحه ی آمریکای جنوبی. صفحه ی اقیانوس آرام از بخش عمده ای از اقیانوس آرام و خط ساحلی کالیفرنیا تشکیل شده است. صفحه ی آمریکای جنوبی از بخش عمده ای از آمریکای جنوبی و بخشی از کف اقیانوس اطلس تشکیل شده است. مرز بین این دو صفحه گسل سن آندرس است. 650 مایل طول و عمقی حداقل برابر با 10 مایل دارد. بسیاری از گسل های کوچک دیگر مانند هایوارد (کالیفرنیای شمالی) و سن جاکینتو (کالیفرنیای جنوبی) هم از این گسل منشعب شده یا به آن می پیوندند.
آیا ممکن است ما باعث زلزله شویم ؟ راهی برای جلوگیری از زلزله هست ؟
زلزله هایی که توسط انسان ایجاد شده اند در بسیاری از نواحی در ایالات متحده و دیگر کشورهای جهان ثبت شده اند. زلزله ممکن است به دلایل مختلفی از جمله استخراج سیالات و گاز از زیر زمین و تزریق سیالات به زیر زمین شکل گیرد. در حالی که بسیاری از زلزله های ایجاد شده بسیار کوچک هستند و خطر کمی دارند اما در گذشته زلزله های بزرگ و مخربی اتفاق افتاده که عامل آنها انسان بوده است.
خطرات ایجاد شده توسط این زلزله ها را می توان در بعضی موارد با توقف فعالیتی که باعث ایجاد زلزله می شود کاهش داد. ما نمی توانیم از زلزله های طبیعی جلوگیری کنیم، اما می توانیم اثرات آن را با شناسایی خطرات، ساخت ساختمان های امن تر و آموزش درست در مورد خطرات و ایمنی زلزله کاهش دهیم. با آماده شدن برای زلزله ها می توانیم خطرات ناشی از زلزله های ایجاد شده توسط انسان را هم کاهش دهیم.
پیشنهاد مطالعه : معرفی پارامترهای لرزه ای و تشریح نحوه وقوع زلزله
منبع :
ترجمه نوشتاری از سایت usgs.gov با عنوان ? Can you predict earthquakes توسط علی اکبر خلیلی، از مقالات تحلیلی ترجمه شده توسط گروه آموزشی 808
