مفهوم علمی ۱۷ شهریور ۱۳۹۶ زمان خواندن: ۶ دقیقه

معرفی انواع سقف کاذب و زیرسازی آنها

در این پست می‌خوانید:

در این پست ابتدا به معرفی سقف کاذب میپردازیم و سپس در ادامه انواع سقف کاذب را برمی شماریم و نحوه زیرسازی آنها را تشریح می نماییم. بنابراین با ما همراه باشید.

تعریف سقف کاذب

سقف‌های کاذب به سقف‌هایی اطلاق می‌شوند که بر حسب ظاهر شبیه به سقف‌های معمولی بوده اما، وظایف یک سقف را که تحمل نیروها و بارهای مرده یا زنده و انتقال آن به ستون، دیوار‌ها یا تیرهای حمال است را انجام نمی‌دهد.

معمولا سقف‌های کاذب حدود 30 تا 50 سانتی متر پایین‌تر از سقف اصلی قرار داشته و اکثرا به منظور پوشاندن لوله‌های آب فاضلاب، کانال کولر، تاسیسات و نظایر آن ساخته می‌شود.

طراحان از نظر معماری داخلی به کمک ارتباط خطوط و ایجاد شکستگی با تنوع اختلاف سطح و به کارگیری نورهای مخفی سعی در زیباتر جلوه نمودن سقف کاذب می‌نماید.

سیستم‌های مختلف سقف کاذب علاوه بر زیبایی، نقش بسیار موثری در کاهش انعکاس صدا دارند.

شکل 1 : استفاده از خطوط و نور برای زیبایی در سقف کاذب

زیرسازی سقف کاذب

هدف از زیرسازی نگه داشتن سقف کاذب است.

به مجموعه‌ای از اجزا گفته می‌شود که در کنار هم و با اتصال به هم اسکلتی را به وجود می‌آورند که سقف کاذب (سازه‌های سقف کاذب) بر روی آن متصل می‌شود که خود این اتصال ممکن است به گونه‌های مختلفی صورت گیرد.

وظیفه اصلی زیرسازی، نگه داشتن سازه‌های سقف کاذب به سقف اصلی است.

این نگه داشتن به صورت افقی، عمودی، زاویه دار و قوسی است.

زیرسازی تمامی‌سقف کاذب‌ها در مواردی با هم مشترک است و در واقع می‌توان گفت همان عواملی هستند که رقابت بین تولیدکنندگان را به وجود می‌آورند.

انواع سقف های کاذب رایج در ایران

سقف کاذب رابیتس
سقف کاذب آکوستیکی
سقف کاذب پیش ساخته گچی
سقف کاذب آلومینیومی ‌(دامپا یا لمبه ای)

سقف کاذب رابیتس

اتصال سقف رابیتس به وسیله میلگردهایی رابط که از سقف اصلی آویزان می‌باشد صورت می‌گیرد.

فاصله سقف کاذب رابیتس از سقف اصلی بر اساس ارتفاع بزرگترین کانال تاسیساتی تعیین می‌گردد.

در این راستا نقشه‌های تاسیساتی در هماهنگی کامل با نقشه‌های معماری شکل می‌گیرد.

روش اجرای زیرسازی به کمک نبشی و سپری

مهم ترین مسئله ای که در سقف‌های کاذب مطرح است این است که، باید در تنظیم میلگردهای آویز دقت لازم را مبذول نمود.

در غیر این صورت پس از نازک کاری سقف کاذب، اندودکاری دارای اعوجاج خواهد شد که این پدیده از زیبایی سقف خواهد کاست.

در این روش، در گوشه‌ها از نبشی و در وسط از سپری استفاده می‌شود. سپری‌ها در جهت تیرهای اصلی پوششی، به میلگردهای آویز متصل می‌شوند.

در جهت فرعی و عمودی بر سپری میلگردهای شبکه بصورت مش در فواصل معین به سپری متصل می شوند.

پس از اتمام اجراء شبکه میلگردها صفحات رابیتس به منظور پوشش چسبندگی اندود در زیر سقف نصب می‌شود.

سقف کاذب آکوستیکی

سقف‌های کاذب آکوستیکی از زیباترین سقف‌های کاذب به شمار می‌آیند.

مهمترین دلیل استفاده از آنها را می‌توان خاصیت عایق بودن آنها در برابر صدا دانست.

موارد کاربرد آن در سالن سینما، آنفی تئاتر، سالن‌های سخنرانی، سالن‌های ضبط برنامه‌های رادیو و تلویزیون می‌باشد.

جنس ورق‌های آکوستیک از آزبست، چوب پنبه و پشم شیشه بوده که به عنوان پوشش نهایی با رنگ سفید رنگ آمیزی می‌شود.

شکل 3 : سقف کاذب آکوستیکی

سقف کاذب پیش ساخته گچی

قطعات پیش ساخته گچی به ابعاد 62.5 × 62.5 سانتی متر مربع و 60 ×60 سانتی متر مربع و در ضخامت mm 30 الی mm 55 به بازار عرضه می‌شوند.

این سقف پوش‌ها در ساختمان‌های اداری، آموزشی، درمانی، مسکونی، صنعتی، هتل‌ها، رستوران‌ها و مکان‌های تجاری کاربرد بیشتری دارد.

این سقف پوش‌ها نسوز بوده و ضریب صوت گیری قطعات آن، بین db 42 الی db 53 متغیر می‌باشد.

حداقل فاصله از سقف 15 سانتی متر در نظر گرفته می‌شود.

وزن هر متر مربع سقف پوش پیش ساخته با زیر سازی آلمینیومی بین 20 الی 30 کیلوگرم متغیر بوده و نوع سبک 15 الی 19 کیلوگرم وزن را دارا می‌باشد.

هر سه قطعه 17/1 متر مربع سطح را پوشش می‌دهند.

شکل 3 : سقف کاذب پیش ساخته گچی

سقف کاذب آلومینیومی ‌(دامپا یا لمبه ای)

این نوع سقف به جهت سبکی وزن و جلای زیبای آن و استفاده فراوان خصوصا در شمال ایران چه در داخل و چه در خارج از ساختمان کاربرد فراوانی پیدا نموده است.

از مزایای این سقف عدم اکسیدایسون (زنگ زدگی) آلومینیم بوده و فاقد هزینه نگهداری و تعمیرات است. یکی دیگر از موارد کاربرد این سقف در مکان‌هایی که، به نوعی با رطوبت سر وکار دارند (به عنوان مثال سرویس بهداشتی ) می‌باشد.

چون از ورق آلومینیوم 0.5 و 0.7 یا گالوانیزه تهیه می‌گردد نه تنها قابل اشتعال نیست، بلكه در قبال آتش سوزی مقاوم هم می‌باشد.

از خصوصیات دیگر آن ضریب جذب صوت بالا و قابلیت نصب هر نوع چراغ و دریچه بر روی آن است.

وزن سقف تمام شده حدود سه كیلوگرم بر متر مربع می‌باشد و در قیاس با بقیه سقف ها (نظیر رابیتس و گچ و خاك و پانلهای گچی) عملا بار مرده‌ای برای ساختمان محسوب نمی‌گردد.

این نوع سقفها در دو نوع ساده (بدون سوراخ) و سوراخدار (آكوستیك) تولید شده و به سادگی با رول های پشم سنگ كه داخل پانلها تعبیه شده ایزوله می‌گردند كه برای مراكز حساس نظیر اتاق‌های فرمان و غیره بسیار مناسب هستند.

زیر سازی این سقف‌ها همگی گالوانیزه و ضد زنگ بوده كه مخصوص این سقف‌ها ساخته شده است.

روش اجرای سقف دامپا یا لمبه ای بدین صورت است که پس از اجرای میلگردهای آویز و نصب سپری به فواصل معین از پروفیل‌های قوطی به ابعاد cm 3×3 یا cm 4×4 که به سپری‌ها اتصال می‌یابند، استفاده می‌شود.

سپس ورق‌‌های آلمینیومی ‌با پرچ یا پیچ به پروفیل زیرین نصب می‌شوند.

معمولا اشکال این ورق‌های آلمینیومی‌شادولاین، ذوزنقه‌ای و کنگره‌ای می‌باشند.

شکل 4 : سقف کاذب آلومینیومی

محل تعبیه آویز در سقف ها

اتصال آویز در سقف طاق ضربی:

اتصال میلگرد‌های آویز معمولا از میلگرد ساده mm 8 انتخاب می‌شود.

معمولا پس از خم نمودن میلگردها اتصال از ناحیه زیر بال تیر آهن‌های پوششی صورت می‌گیرد.

این میلگردها به ارتفاع مورد نظر و به فواصل معین در طول سقف اجرا می‌شوند.

اتصال میلگرد به بال زیرین تیر آهن‌های پوششی سقف به کمک جوش از نکات مهم و حائز اهمیت می‌باشد. معمولا از آن جا که جوش، سر بالا می‌باشد و احتمال قطره‌ای شدن آن زیاد است نوع الکترود تعویض شده و طول جوش با بعد بیشتری صورت می‌گیرد.

اتصال آویز در سقف بتنی:

به دو روش انجام می‌شود:

الف) در این روش، میلگرد‌های آویز در سقف بتنی، هنگام قالب بندی با فواصل معین به آرماتور اصلی سقف متصل می‌شوند.

بدیهی است بهینه ترین حالت، آن است که محل نصب آویزها به طریقی اجرا شود که میلگردهای آویز از درزهای کفراژ عبور نمایند.

در غیر این صورت ابتدا قالب (چوبی) سوراخ شده و پس از عبور آویز از آن و مهار نمودن قالب، قبل از بتن ریزی اطراف سوراخ پر شده تا، از عبور شیره بتن جلوگیری به عمل آید. پس از بتن ریزی. مرحله باز نمودن قالب‌ها آویزها سرنج ( ضد زنگ ) آغشته شده تا در اثر رطوبت اکسیده نشوند.

ب) در این روش، صفحاتی فلزی در کف قالب‌های سقف و تیر قرار داده می‌شود تا پس از اجرای سقف و قالب برداری، میلگردهای سقف کاذب به این صفحات متصل شود.

اتصال آویز در تیرچه بلوک :

قبل از بتن ریزی سقف تیرچه بلوک، مکان‌‌های سقف کاذب در زیر سقف مشخص می‌شود.

مناسب ترین محل عبور میلگرد فاصله مختصر بین بلوک با تیرچه می‌باشد.

میلگردهای آویز در این حالت خم شده و به آرماتور تیرچه اتصال می‌یابند.

طول مشخص آویزها به اندازه ارتفاع سقف کاذب به علاوه میزان بسته شدن در بالای سقف تعیین می‌شود. هنگام بتن ریزی به علت نفوذ کامل بتن در حد فاصل تیرچه و بلوک آویز در جای خود تثبیت شده و از حرکت احتمالی آن جلوگیری به عمل می‌آید.

گردآورندگان : (دانشجویان دانشگاه فنی مهندسی ثامن الحجج)