مصالح تشکیل دهنده شفته آهک و نحوه ساخت و عمل آوردن آن

این نوشتار شامل دستورالعمل های ساخت، حمل، ریختن و عمل آوردن شفته آهک می باشد. با ما همراه باشید.

کمیت و کیفیت مصالح مصرفی شامل آهک و خاک، میزان آهک با توجه به خاک محل مصرف از نظر کیفیت و دانه بندی و نحوه عمل آوردن، باید در مشخصات فنی خصوصی ذکر گردد. پیمانکار موظف است تدابیر لازم را برای تهیه مصالح، ساخت و پروردن صحیح شفته آهکی زیر نظر دستگاه نظارت به عمل آورد. رعایت نکات زیر به هنگام ساخت و اجرا الزامی است:

الف: قبل از شفته ریزی باید محل گودبرداری ها و خاکبرداری ها با توجه به دستورات دستگاه نظارت و مشخصات فنی خصوصی آماده شود. شفته ریزی باید بعد از کنترل ابعاد و رقوم، با اجازه دستگاه نظارت انجام شود.

ب: برای ساخت و عمل آوردن شفته باید در محل کار، مکان های مناسبی با تأیید دستگاه نظارت برای اختلاط دوغاب آهک و خاک فراهم شود. آهک باید در محل های مناسب و دور از اثرات عوامل جوی، دپو و به هنگام مصرف به محل ساخت حمل گردد.

شکل 1 – استفاده از شفته آهکی در زیرسازی راه

مصالح شفته آهک

1 . آهک

آهک مصرفی باید از نوع آهک مرغوب، انتخاب و خصوصیات آن با مشخصات و مندرجات آیین نامه مطابقت نماید. مقدار آهک بستگی کامل به نوع خاک مصرفی دارد. بهترین خاک برای ساختن شفته آهکی، خاک با دانه بندی پیوسته است که ریزدانه آن از %25 و خاک رس آن از %15 وزن خاک کمتر نباشد. علاوه بر آن میزان آهک مصرفی بستگی کامل به نوع آهک خواهد داشت. اگر جنس آهک خوب باشد و بیش از %50 از میزان آهک آزاد CaO در آب حل شود، بسته به میزان خاک رس موجود در جسم خاک، میزان آهک از 100 تا 250 کیلوگرم آهک در متر مکعب شفته آهک می باشد.

2 . خاک

عموماً با تمامی خاک های موجود محلی می توان شفته آهک ساخت. هرچه میزان رس خاک بیشتر باشد، میزان آهک برای ساختن شفته آهکی با کیفیت و مقاومت بالاتر، افزایش می یابد. برعکس برای خاک های درشت دانه میزان آهک کاهش می یابد. به هر صورت با توجه به نوع خاک مصرفی، باید میزان آهک به نحوی انتخاب و مصرف شود که آب آهک به عنوان ماده چسباننده دور دانه های خاک مصرفی را اندود کرده، با خاک رس ترکیب شده و جسمی یکپارچه حاصل شود.

3 . آب

آب مصرفی برای ساخت شفته آهکی عموماً آب قابل شرب بوده و باید عاری از موادی نظیر قلیایی ها، اسیدها و مواد آلی باشد. اصولاً آب بدون بو و بدون طعم و زلال قابل مصرف می باشد. مشخصات آب مصرفی، باید با مشخصات فصل دوم نشریه 55 مطابقت نماید.

ساخت و عمل آوردن

شفته آهکی را باید با دوغاب آهک تهیه نمود. ساختن شفته آهکی با خمیر آهک یا گرد آهک شکفته و مخلوط نمودن آن با خاک به منظور دستیابی به شفته آهکی مرغوب مجاز نمی باشد. مصرف دوغاب آهک باعث می شود که دوغاب به راحتی دور دانه های خاک را اندود نموده و واکنشی یکنواخت میان دانه های رس و دوغاب پدید آید. نتیجه این امر گیرش سریع شفته آهک است که تاب نهایی شفته آهکی را بالا خواهد برد. میزان آب شفته آهکی بستگی به جنس و دانه بندی خاک مورد مصرف داشته و در هر محل، باید میزان آب شفته های خمیری، سفت یا شل را با روش سعی و خطا و آزمایش و زیر نظر دستگاه نظارت تعیین نمود.

شکل 2 – دوغاب اهک

شفته آهکی که با دوغاب ساخته و خوب عمل آوری شده باشد، دارای مقاومت 7 روزه معادل 5 کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تاب 28 روزه حدوداً 10 کیلوگرم بر سانتی متر مربع خواهد بود که این مقاومت برای بستر پی ساختمان یا راه کاملاً مناسب می باشد. شفته آهکی در هوای گرم زودتر گرفته و سخت می شود. از این رو شفته آهکی برای مناطق گرم مناسب تر از مناطق سردسیر است.

کاربرد

شکل 3 – تثبیت خاک با آهک

پیشنهاد مطالعه: تثبیت خاک با آهک و خصوصیات فنی این نوع خاک ها

شفته آهکی برای اصلاح و تثبیت خاک پی ساختمان و زیرسازی راه های ارتباطی به منظور تقلیل هزینه ها، مورد توجه و توصیه است. به علت سهولت در امر دستیابی به مصالح و بالا بودن ظرفیت باربری شفته آهکی، کاربرد آن رایج است. انجام و محل مصرف شفته آهکی، باید در مشخصات فنی خصوصی و نقشه های اجرایی ذکر گردد.