با تمهیدات بتن ریزی در باران آشنا شوید

ممکن است برای فردی که در حال ساخت خانه ی خود در روزهای بارانی است، سوالاتی از این قبیل پیش آید: آیا باید بتن ریزی در باران را ادامه دهم؟ یا آیا می توانم بتن را در زیر باران رها کنم؟ در این نوشتار تلاش کرده ایم که چند نکته را در خصوص بتن ریزی در باران ذکر کنیم، بنابراین با گروه مهندسی فراعمران همراه باشید.

قبل از پاسخ به این سؤال، ابتدا باید بدانید که بتن چگونه ساخته می شود. بتن مخلوطی از مصالح ساختمانی مانند سیمان، سنگدانه، آب و مواد افزودنی می باشد. کیفیت بتن مستقیماً با مقاومت آن در ارتباط است که البته مقاومت وابسته به نسبت آب به سیمان است. کارایی، پارامتری از بتن است که یکنواختی آن را در کیفیت تعیین می کند. اولویت ها و نسبت های مصالح ساختمانی همیشه بر روی کارایی بتن تازه تأثیر می گذارند. آب باران، نسبت آب اختلاط بتن را در زمان مخلوط کردن، انتقال، بتن ریزی، متراکم کردن و پرداخت افزایش می دهد. ماسه و سنگدانه در هنگام بارش باران مرطوب می شوند که همین امر موجب افزایش نسبت آب داخل بتن می شود. این عوامل نسبت آب به سیمان مخلوط بتن را افزایش می دهند. نسبت آب به سیمان کارایی بتن را افزایش می دهد و در نهایت مقدار مقاومت را تا حد زیادی کاهش می دهد.

پیشنهاد مطالعه : عوامل موثر بر کارایی بتن

به طور میانگین افزایش 10 درصدی در نسبت آب به سیمان، مقاومت را به اندازه ی % 5 کاهش می دهد؛ بنابراین در هر حالتی از ازدیاد آب باید جلوگیری شود؛ اما این موضوع بدین معنی نیست که ما نمی توانیم بتن ریزی در باران را انجام دهیم.

هنگام بتن ریزی در حین بارش، چه اتفاقی می افتد؟

این اتفاق بستگی دارد به :

1 . اینکه در طول بتن ریزی باران می بارد یا اینکه پس از 30 دقیقه از بتن ریزی که زمان گیرش اولیه ی بتن است، باران می بارد.

2 . اینکه بین زمان گیرش اولیه و زمان گیرش نهایی سیمان که از 30 دقیقه تا 600 دقیقه (10 ساعت) است، باران می بارد یا اینکه بعد از زمان گیرش نهایی که 600 دقیقه است اتفاق می افتد.

با توجه به دو مورد ذکر شده، توجه به موارد زیر در بتن ریزی در باران حائز اهمیت است :

1 . مطمئناً بارش باران قبل از گیرش اولیه ی بتن بر روی بتن ریزی تأثیر می گذارد. زمان گیرش اولیه ی بتن 30 دقیقه است. باران در هنگام اختلاط یا انتقال بتن نیز بر روی آن تأثیرگذار است.

باران نسبت آب به سیمان مخلوط بتن تازه را افزایش می دهد و در نتیجه باعث آب انداختن بتن می شود. آب تشکیل شده ذرات بتن را با خود حمل می کند. در نتیجه نسبت آب به سیمان کاهش خواهد یافت که در ادامه مقاومت بتن را کاهش می دهد. در صورتی که قالب بندی به طرز مناسبی فیکس شده باشد، لایه ی دوغاب سیمان به دلیل تهنشین شدن ذرات جامد براثر گرانش، در بالا تشکیل خواهد شد. این لایه ی فوقانی در طبیعت بر اثر باران متخلخل و ضعیف می شود و در نتیجه باعث مقاومت ضعیف بتن خواهد شد. گاهی اوقات ترک های ناشی از جمع شدگی خمیری نیز ممکن است در سطح بتن ظاهر شوند.

2 . بتن ریزی در طول باران آسان نیست. بارش باران بعد از زمان گیرش اولیه (30 دقیقه) و قبل از زمان گیرش نهایی (600 دقیقه) بر روی بتن ریزی تأثیر می گذارد. این زمان، زمان شرایط بتن تازه نیست بلکه زمانی است که گیرش اولیه صورت گرفته است. همچنین بتن در شرایط ژله ای است (بدین معنی که انگشت شما در تماس با بتن فقط اثر کمی را به جای می گذارد و به داخل بتن فرو نمی رود).

در این حالت باران زیاد بر روی مخلوط تأثیری نمی گذارد. اثر قطرات باران بر روی سطح بتن دیده خواهد شد. باران در این حالت موجب می شود سطح نهایی بتن زشت به نظر برسد اما بر روی مقاومت بتن تأثیری نخواهد گذاشت. گاهی اوقات، در صورتی که شدت بارش زیاد باشد یا حفره های داخلی بتن بیشتر باشند، ممکن است باران لایه ی فوقانی بتن را تحت تأثیر قرار دهد.

در صورتی که باران پس از زمان گیرش نهایی بتن (بیشتر از 600 دقیقه) اتفاق بیفتد، بر روی بتن ریزی تأثیری نخواهد گذاشت. این بدان معنی است که بتن در شرایط سخت شده قرار دارد (انگشت شما در تماس با بتن هیچ اثری بر روی سطح آن برجای نمی گذارد). در مقابل، باران اندک کمک به عمل آوری بتن کرده و در نهایت در دستیابی به مقاومت مناسب آن کمک می کند.

تمهیدات بتن ریزی در باران 

1 . باید یک لایه ی پلاستیکی با کیفیت، در طول زمان بتن ریزی در باران تدارک دیده شود. این لایه های روکش ضد آب پلاستیکی به منظور پوشش ناحیه ی بتن ریزی در طول فصل بارندگی استفاده می شوند؛ اما به یاد داشته باشید که این لایه ی پلاستیک نباید در زمان پوشش سطح بتن در هنگام بارندگی، در تماس با سطح باشد. در صورتی که در تماس مستقیم با سطح قرار گیرد، آنگاه ممکن است زمان گیرش بتن را افزایش داده و پرداخت آن را با مشکل مواجه کند؛ بنابراین باید لایه ی پلاستیکی را به صورتی استفاده کنید که به بتن هوا برسد و کارگران بتوانند به راحتی بتن ریزی، تراکم و پرداخت بتن را انجام دهند. از خود بپرسید بسته به شدت بارندگی، چه مقدار از آب باید کاهش یابد. همچنین تمامی احتیاط ها را انجام دهید.

2 . نسبت آب به سیمان را کاهش دهید چراکه آب بارانی که قبلاً بر روی سطح سنگدانه باریده به آن اضافه شده و یا اینکه کیفیت سیمان را افزایش دهید.

3 . نسبت آب به سیمان از طریق مخلوط کردن افزودنی مناسب، پس از کسب اجازه از مشاور، باید کاهش یابد.

4 . برای پوشش ناحیه ی بتن ریزی با لایه ی پلاستیکی یک قالب بندی نیاز است. برای کاهش احتمال توقف کار بتن ریزی در طول بارندگی هر احتیاطی باید صورت پذیرد. از حوزه ی هواشناسی برای برنامه ریزی زمان بتن ریزی باید کمک گرفت.

5 . بلافاصله پس از اینکه بتن ریزی انجام شد، دوغاب پرسیمان را به سطحی از بتن که بارندگی وجود دارد، بپاشید.

6 . در صورت امکان سنگدانه ها را نیز بپوشانید، چراکه زمانی که مرطوب شوند نسبت آب به سیمان را افزایش می دهند.

نتیجه گیری

در نتیجه، پاسخ سؤال آیا امکان بتن ریزی در باران وجود دارد، این است که به صورت کلی می توانید، به شرطی که به تمامی احتیاط های فوق عمل کنید. شما می توانید در بارندگی نیز بتن ریزی کنید، البته نه در باران بسیار سنگین زیرا باران سنگین دوغاب سیمان را در بتن ریخته شده، خواهد شست. می توانید بتن را در باران سبک که شبیه آبپاش یا افشان آب می باشد با تدارک دیدن لایه ی پلاستیکی ضخیم، انجام دهید؛ اما توصیه می شود که بتن ریزی را در باران سنگین شروع نکنید. همچنین شدیداً توصیه می شود که کار بتن ریزی را تا زمان قطع باران سنگین به تعویق بیندازید. در صورتی که در طول بتن ریزی یا در 30 دقیقه ی ابتدایی بتن ریزی که زمان گیرش اولیه ی بتن است، باران ببارد، نسبت آب به سیمان را تا مقدار مورد نیاز اسلامپ بتن کاهش دهید و یک لایه ی پلاستیک را بر روی لایه ی بتن قرار دهید.

در صورتی که بین زمان گیرش اولیه و زمان گیرش نهایی یعنی بعد از 30 دقیقه و قبل از 600 دقیقه باران ببارد، بتن یا ناحیه ی بتن ریزی را با روکش ضد آب بپوشانید و دوغاب پر سیمان را بر روی سطح بتنی که باران خورده است، پخش کنید. در صورتی که باران پس از زمان گیرش نهایی یعنی 600 دقیقه ببارد، نیازی به نگرانی نیست چون بارش باران، عمل آوری بتن را بهبود می بخشد.

منبع :

ترجمه نوشتاری از سایت gharpedia.com توسط مهندس علی برزگر، از مقالات تحلیلی گروه آموزشی 808