کارشناسی مفهوم علمی ۸ تیر ۱۳۹۷ زمان خواندن: ۳ دقیقه

با آزمایش های کارایی بتن آشنا شوید

در این پست می‌خوانید:

کارایی عبارت است از درجه سهولت ریختن و کار کردن با بتن. هر چه ریختن بتن تازه و کار کردن با آن ساده تر باشد، بتن از کارایی بالاتری برخوردار است و هر چه کار کردن با بتن سخت تر باشد کارایی آن پایین تر یا کمتر است. در این نوشتار به چهار مورد از آزمایش های کارایی بتن که به صورت رایج انجام می شوند به اختصار می پردازیم. این چهار آزمایش عبارتند از آزمایش اسلامپ (Slump Test)، آزمایش ضریب تراکم (Compaction Factor Test)، آزمایش میز جریان (Flow Table Test) و آزمایش گلوله کلی (Kelly Ball Test).

1 . آزمایش اسلامپ

آزمایش اسلامپ براي اندازه گیري میزان غلظت مخلوط بتن انجام می شود. این آزمایش در وهله دوم هم براي بررسی کارایی مخلوط بتن براي رسیدن نسبت به سطح مورد نظر به کار می رود. این آزمایش همچنین دیگر مشخصات مخلوط بتن، مانند مقاومت در برابر جداشدگی یا پخش شدگی و همین طور انسجام آن را به ما نشان می دهد.

پیشنهاد مطالعه : آب انداختن و جداشدگی بتن و روش های جلوگیری از آنها

وسایل مورد نیاز برای این آزمایش عبارتند از :

1 . قیف اسلامپ

2 . میله ضربه زن (میله تراکم)

3 . کاردک و برس

شکل 1 . دستگاه آزمایش اسلامپ

روش انجام آزمایش اسلامپ

مخروط به وسیله برس و گاهی کمی آب تمیز می شود. این مخروط نباید خیس یا کاملاً خشک باشد چرا که در غیر این صورت بر مقدار آب درون مخلوط بتن اثر می گذارد. مخروط روي یک سطح صاف و سفت قرار می گیرد. اپراتور باید هنگام انجام عملیات این مخروط را ثابت نگه دارد. مخلوط بتن در سه مرحله و سه لایه با ارتفاع هاي تقریباً برابر درون مخروط ریخته می شود. هر لایه را باید با 25 ضربه میله متراکم کننده، متراکم کرد.

زمانی که قیف پر شد، سطح آن را به وسیله کاردك صاف می کنیم. قیف را به آرامی با حرکت دادن به سمت بالا، بر می داریم. دقت کنید که اگر قیف به صورت کج خارج شود، منجر به تغییر در نتایج آزمایش خواهد شد. پس از آن فوراً میزان افت اندازه گیري می شود که این کار با اندازه گیري اختلاف ارتفاع قیف و نمونه انجام می شود.

شکل 2 . اندازه گیری میزان افت در آزمایش اسلامپ

2 . آزمایش ضریب تراکم

بتن های با کارایی بسیار کم را که از طریق آزمایش اسلامپ نمی توان کارایی آنها را حساب کرد، می توان به این روش مورد آزمایش قرار داد. این آزمایش معمولاً در آزمایشگاه و همچنین در کارگاه نیز انجام می شود. این آزمایش بر پایه تعیین درجه تراکم بتن و با سقوط بتن از یک ارتفاع استاندارد صورت می گیرد.

رابطه 1

شکل 3 . آزمایش ضریب تراکم

3 . آزمایش میز جریان

این آزمایش که در آزمایشگاه انجام می شود، نشان دهنده کیفیت بتن به لحاظ قوام و ثبات، چسبندگی و تمایل آن به پخش شدگی است. در این آزمایش میزان پخش شدگی که عددی مرتبط با کارایی بتن است، اندازه گیری می شود. این آزمایش بهترین روش برای سنجش کارایی بتن هایی است که در آنها از فوق روان کننده ها استفاده شده است.

شکل 4 . آزمایش میز جریان

4 . آزمایش گلوله کلی

این آزمایش یک آزمایش ساده کارگاهی است که بر پایه نفوذ یک جسم نیمه کروی به شعاع 15 سانتی متر و وزن 13/6 کیلوگرم هنگامی که آزادانه روی سطح بتن قرار داده می شود، است. این آزمایش نسبت به آزمایش اسلامپ به مراتب سریع تر است و معیار مناسب تر و نزدیک تری برای نسبت دادن به کارایی به دست می دهد، اما برای انجام این آزمایش نیاز به مقدار زیادی بتن است.