انواع دیوار حائل و عوامل موثر در انتخاب آنها
در این پست ابتدا به معرفی انواع دیوار حائل می پردازیم سپس در پایان عوامل مؤثر در انتخاب نوع دیوار حائل را برمی شماریم.
دیوار حائل وزنی Gravity Walls
ساده ترین نوع دیوارها از نوع وزنی هستند که از مصالحی همچون بتن، سنگ، آجر، مصالح بنایی و بلوك هاي حجیم بتنی ساخته میشوند.
از مزایاي اساسی این نوع دیوارها سهولت اجراي آنهاست که نیازي به وسایل و تجهیزات عمده ندارند.
معمولاً ارتفاع دیوارهاي وزنی تا حدود 4 متر است و به ندرت بلندتر از 6 متر اجرا می شوند.
پایداري اینگونه دیوارها اصولاً به کمک وزن آنها تأمین می شود.
ابعاد این دیوارها باید طوري باشند که برایند نیروي قائم ناشی از آنها درون یک سوم بخش میانی پایه قرار گیرد.
در اینصورت تنش هاي کششی در هیچ نقطه اي از دیوار به وجود نمی آید.
بر اساس تجربه براي طراحی مقدماتی، ابعاد دیوار وزنی را میتوان با توجه به شکل 1 در نظر گرفت.
عموماً این دیوارها بدون عناصر مسلح کننده ساخته می شوند.
در شرایط بارگذاري بسیار خاص و استثنایی، می توان مقدار ناچیزي تنش کششی را در وجه دیوار که تحت کشش قرار گرفته است مجاز دانست به شرط اینکه کاملاً موقتی و کوتاه باشد.
شکل 1- ابعاد تقریبی دیوار حائل وزنی براي طراحی اولیه
دیوار حائل گابیونی از انواع دیوار حائل وزنی Gabion Walls
این نوع دیوارها اساساً از جعبه ها و تسمه هاي فلزي گالوانیزه و یا تورهاي پلیمري ساخته شده، تشکیل می شوند که درون آن با شن و ماسه درشت یا قطعات سنگ پر می شود و از نوع دیوارهای حائل وزنی محسوب می شوند.
مهمترین مزایاي این نوع دیوارها انعطاف پذیري و سهولت اجراي آنهاست بطوري که میتوان بلوک هاي گابیونی را در محل دیگري تولید و به محل اجراي دیوار منتقل کرد.
پایداري داخلی دیوارهاي گابیونی بستگی به نوع شبکه استفاده شده و نحوة به هم وصل شدن رشته هاي تورهاي پلیمري یا تسمه هاي فلزي و کیفیت اجرا دارد.
نفوذپذیري و انعطاف پذیري این نوع دیوارها، بویژه در محل هایی که امکان اشباع شدن خاکریز باشد، قابل توجه است.
به علاوه در محلهایی که ظرفیت باربري خاك کف قابل ملاحظه نیست این نوع دیوارها ممکن است مناسب باشند.
شکل عام دیوارهاي حایل گابیونی ذوزنقه اي بوده اما وجوه بیرونی و پشتی دیوار ممکن است صاف یا پله اي باشد.
نوع پله اي آن معمولتر است.
در سواحل رودخانه ها و در شرایطی که جزر و مد آب مطرح است نفوذپذیري مصالح دیوارهاي گابیونی اجازه زهکشی سریع آب نفوذي را می دهد.
در پشت این دیوارها با توجه به طبیعت خاکریز پشت دیوار ممکن است استفاده از فیلتر لازم شود تا از شسته شدن ریزدانه ها به درون مصالح گابیون جلوگیري کند.
از محاسن دیگر دیوارهاي گابیونی، مقاومت در برابر افزایش حجم فضاي یخ زده است که بدلیل وجود حفرات در مصالح دیوار، پدیده متورم شدن تقریباً منتفی است.
دیوار حائل گهواره ای از انواع دیوار حائل وزنی Crib Walls
این دیوارها نیز از نوع وزنی هستند که عموماً به کمک قطعات چوب یا قطعات بتنی پیش ساخته تولید می شوند و درون آنها با مصالح دانه اي متراکم پر میگردد.
معمولاً این نوع دیوارها براي ارتفاعات کم تا متوسط (ماکزیمم 6 تا 9 متر) که تحت فشار جانبی کم تا متوسطی قرار می گیرند استفاده می شوند.
مزیت اصلی این نوع دیوارها انعطاف پذیري آنهاست که می توانند تغییر مکان هاي بزرگی را تحمل کنند بدون اینکه آسیبی به آنها برسد.
به علاوه ساخت آنها نسبتاً آسان است و با وسایل ساده و ابتدایی انجام میگیرد و زهکشی خاکریز نگهداري شده به کمک این دیوارها به آسانی امکان پذیر است.
بطور کلی، اگر این نوع دیوارها به منظور نگهداري خاکریز براي جلوگیري از ریزش استفاده شود، فاصله جلو تا عقب قفسه (ضخامت دیوار) نباید از یک متر کمتر باشد.
شکست این نوع دیوارها بیشتر ناشی از زهکشی نامناسب خاك، نبود اتصال مناسب اعضاي قفسه به یکدیگر و نشست نایکنواخت در اعضاي قفسه بدلیل نشست خود دیوار گزارش شده است.
خاکریز داخل این مخزن ها معمولاً متراکم می شود تا از نشست هاي احتمالی بعدي جلوگیري به عمل آید.
دیوارهاي گهواره اي عمدتاً از نظر جنس قاب واحدهاي نگهدارنده خاك ممکن است از قطعات بتنی پیش ساخته یا چوب ساخته شوند.
در صورت استفاده از قابها و قطعات چوبی به پوسیدن، خورده شدن و از بین رفتن تدریجی آنها باید توجه شود.
در صورت اقتصادي بودن می توان از چوب هاي عمل آمده و مقاوم در برابر این عوامل استفاده کرد.
دیوار حائل مخزنی از انواع دیوار حائل وزنی Bin Walls
این نوع دیوارها که از مخزن هاي بتنی یا فلزي احداث می گردند در اصل نوعی دیوار حایل وزنی به شمار می روند.
نوع فلزي آن از واحدهایی ساخته می شوند که اجزاي آن می توانند در محل پروژه به کمک پیچ و مهره به یکدیگر متصل شوند.
نوع بتنی آن از قطعات بتن مسلح ساخته می شود که اجزاي آن با پیش بینی هاي قبلی میتوانند با اجزاي مناسب، مانند آنچه در ساختمان هاي پیش ساخته انجام می شود، به یکدیگر دیگر متصل شوند.
شکل 2 نمونه اي از این دیوارها را نشان می دهد.
شکل 2- نمونه اي از دیوار حایل مخزنی
دیوار حائل طره ای Cantilever Walls
این نوع دیوارها که عموماً از بتن مسلح ساخته می شوند به صورت هاي T و L شکل بکار می روند و با عملکرد طره اي خود تودة خاك پشت دیوار را نگهداري می کنند و اصولاً پایداري خود را از وزن خاك روي پاشنه تأمین می کنند.
عموماً این نوع دیوارها تا ارتفاع کمتر از 6 متر استفاده می شوند و در صورتی که ارتفاع دیوار از 6 تا 7 متر تجاوز نماید استفاده از پشت بند (Counterfort) یا جلوبند (Buttressed) لازم است.
شکل 3- دیوار حائل بتنی طره ای
بر اساس تجارب به دست آمده و به منظور طراحی اولیه، ابعاد دیوارهاي طره اي را میتوان مطابق شکل 4 انتخاب کرد.
در شکل 5 نیز محل قرارگیری آرماتورهای محاسباتی تیغه و پی یک دیوار حایل طره ای آورده شده است.
شکل 4- ابعاد تقریبی دیوار حایل طره اي براي طراحی اولیه
شکل 5- آرماتورهای محاسباتی دیوار حائل طره ای
دیوارهاي طره اي پشت بنددار Counterfort Walls
این نوع دیوارهای طره ای پشت بندهایی دارند که تیغه دیوار را به پایه متصل میکند، از این رو تنش هاي برشی و لنگرهاي خمشی کاهش می یابند.
این نوع دیوارها اصولاً در محلهایی استفاده می شوند که اولاً امکان اجراي پشت بندها بدرون خاکریز امکان پذیر، ثانیاً دیوار مرتفع (معمولا بلندتر از 6 تا 7 متر) و ثالثاً فشار جانبی خاك زیاد باشد.
پشت بندها معمولاً تحت کشش قرار میگیرند.
در شکل 6 ابعاد متداول دیوارهاي حایل با پشت بند براي راهنمایی آورده شده است و اگر از نظر ایستایی دیوار حایل مساله اي وجود نداشته باشد، می توان ازمقاطع نازكتر هم استفاده کرد.
تصمیم گیري در مورد به کار بردن دیوارهاي حایل با پشت بند با توجه به هزینه هاي نسبی قالب بندي، بتن، فولاد و دستمزدها به عمل می آید.
در اقتصادي تر بودن دیوارهاي با پشت بند در مقایسه با انواع دیگر دیوارها جاي تردید است مگر آنکه ارتفاع دیوار بیش از 6 متر باشد.
شکل 6- دیوار حائل طره اي پشت بنددار
تعیین فواصل بین پشت بندها با استفاده از روش آزمون و خطا انجام می شود تا اقتصادي ترین روش به دست آید.
معمولاً با صرفه ترین فاصله بین پشت بندها حدود یک دوم تا یک سوم ارتفاع دیوار می باشد. اولین پشت بند ممکن است در ابتداي دیوار و یا در فاصله اي از ابتداي دیوار تعبیه شود.
در این حالت طرح اقتصادي تر خواهد بود، زیرا از هزینه اجرایی دو پشت بند در محل هر درز صرفه جویی شده است.
با استفاده از نظریه متداول تحلیل تیرها، میتوان فاصله بین اولین پشت بند از ابتداي دیوار را در مقایسه با فاصله بین پشت بندها، براي آنکه مقادیر گشتاور خمشی در محل پشت بندها و در نقطه اي واقع در وسط بین دو پشت بند یکسان باشد، به دست آورد.
این فاصله برابر 0.41 فاصله بین پشت بندها می باشد.
در مواردي که نیاز به فضاي بیشتري در جلوي دیوار حایل باشد، در صورتی که مشکلی از نظر تعادل دیوار پدید نیاید، می توان دیوار حایل با پشت بند را بدون پنجه طرح و اجرا کرد.
دیوارهاي طره اي جلوبند دار Buttressed Walls
این نوع دیوارها همانند دیوارهاي طره اي پشت بنددار هستند با این تفاوت که مهاربندي آنها به کمک تیغه هاي مهاري بتنی در جلوي دیوار انجام می شود.
این تیغه هاي مهاري تحت فشار قرار می گیرند.
این نوع دیوارها در عمل به ندرت استفاده می شود زیرا عموماً فضاي جلوي دیوارهاي نگهبان در دوران بهره برداري مورد استفاده قرار گرفته و مانع از اجراي تیغه هاي مهاري می گردد.
این دیوارها براي ارتفاعات خیلی بلند (10 تا 12 متر) ممکن است به کار بروند.
دیوارهاي طره اي طبقه اي Relief Shelves
این نوع دیوارها براي ارتفاعات بسیار زیاد ممکن است استفاده شوند و در صورت ضرورت به استفاده، نهایت دقت در اجرا را لازم دارند.
این دیوارها عمدتاً از یک دیوار طره اي تشکیل شده که در فواصلی در ارتفاع از دال هاي بتنی متکی بر خاکریز کوبیده شده و متراکم استفاده می شود.
طول این دالها در افق باید طوري باشد که از سطح گسیختگی گوة شکست تشکیل شده عبور کند تا فشار جانبی خاك را از طریق اصطکاك با خود جذب نماید.
یکی از مشکلات عمده استفاده از این نوع دیوارها آن است که هر لایه خاکریز باید بخوبی متراکم شود و سپس دال بتنی متصل به تیغه دیوار اجرا گردد.
بدنبال آن لایه خاکریز بعدي بر روي دال بتنی ریخته شده و کوبیده می شود و دال بتنی بعدي اجرا می شود و به همین ترتیب اجراي این دال ها از پائین به بالا در ارتفاع تیغه انجام می شود.
فشار جانبی وارد بر دیوار به مراتب کمتر از فشار جانبی وارد بر دیوار طره اي بدون دال هاي بتنی است زیرا این دال ها می توانند نیروهاي برشی و خمشی به وجود آمده در اثر وزن خاکریز روي خود را به تیغه منتقل نمایند
مهمترین مشکل این دیوارها در اجرا، رسیدن به درجه تراکم قابل قبول در خاکریزهاي دانه اي و نشست هاي احتمالی بعدي در این خاك ها و نشست تحکیم خاکریزه اي چسبنده، در دراز مدت می باشد.
در خاکریزهاي چسبنده صرف نظر از درجه تراکم خاکریز در زمان اجرا، به دنبال نشست تحکیم، لنگرهاي خمشی بزرگی در دال هاي افقی به وجود می آید.
بطور کلی نشست ایجاد شده در دال هاي بتنی می توانند سبب چرخش آنها شده به طوري که همان لنگر به تیغه وارد می شود و سبب چرخش تیغه بطرف داخل خاکریز می گردد.
این چرخش فشار مقاوم بزرگی را به تیغه وارد کرده و ممکن است سبب شکست سازه اي آن شود.
بنابراین وجود میلگردهاي زیادي در طرفین تیغه اجتناب ناپذیر است.
به علاوه ضخامت تیغه ممکن است براي تحمل این خمش هاي اضافی بیش از حد معمول به دست آید.
در عمل استفاده از این دیوارها توصیه نمی شود مگر آنکه نیروهاي اجرایی، کارآزموده و ابزار و تجهیزات لازم در دسترس باشند و هنگام اجراي دیوار با ابزار گذاري لازم، عملکرد دیوار مرتباً مورد بررسی قرار گیرد.
دیوارهاي حائل نیمه وزنی Semi–Gravity Walls
این دیوارها داراي کمی میلگرد مسلح کننده در وجه پشتی دیوار (سمت خاکریز) هستند که از تیغه شروع می شوند و به درون پایه ادامه می یابند.
با وجود این میلگردها، میتوان ضخامت تیغه را تا حدي کاهش داد.
شکل 7- دیوار حائل نیمه وزنی داراي میلگردهاي مسلح کننده در وجه پشتی دیوار
دیوارهاي حائل سپری Sheet-Pile Walls
این نوع دیوارهاي نگهبان، سیستم هاي انعطاف پذیري هستند که غالباً براي سازه هاي لب ساحل و یا حفاری هاي موقت و حتی براي مهار خاک هاي نامناسب و مساله دار چون رس نرم، بدلیل عدم نیاز به پی استفاده می شوند.
اجراي این نوع دیوارها بسیار ساده و با روشهاي کوبشی انجام پذیر هستند.
براي حفاری هاي موقت و بطور کلی نگهداري خاك از رانش جانبی در حالت موقت، جنس سپرها معمولاً از چوب انتخاب می شوند.
به علاوه در دهانه هاي کوتاه تا 2 متر و تا ارتفاع 2 متر معمولاً میتوان از چوب استفاده کرد.
البته کاربرد چوب بدلیل فرسایش و پوسیدگی، براي مهاربندي دراز مدت توصیه نمی شود، حتی اگر با روش هاي مناسب از جمله تزریق و یا سایر روش ها اصلاح شده باشد.
براي مهار دائمی خاك بهتر است از دیوارهاي بتنی مسلح شده که میتوان به اشکال مختلف تولید کرد، استفاده نمود.
اصولاً براي اینگونه دیوارها استفاده از صفحات فولادي سپري مناسب تر و معمول تر است زیرا می توان آنها را در وزن هاي سبک و اشکال مختلف، با مقاومت هاي متفاوت به منظور تحمل خمش هاي بزرگ و جلوگیري از کمانش هاي احتمالی هنگام کوبش، استفاده مجدد از آنها در صورت نیاز و افزایش طول دیوار در صورت لزوم، با جوشکاري به سهولت تولید کرد.
نوعی از این دیوارها، سپرهاي صفحه اي طره اي هستند که پایداري آنها بستگی به عمق مدفون آنها از سطح خاك جلوي دیوار دارد.
این نوع دیوار حائل از نظر سازه اي مانند تیر طویل طره اي عمل می کنند.
فرسایش و آب شستگی جلوي دیوار در محل هایی مانند سواحل که سطح آب بالاست می تواند یک معضل براي این نوع دیوارها محسوب شود زیرا پایداري آنها از فشار مقاومی است که خاك پایین دست بر سپر اعمال می کند.
این نوع دیوار حائل عموماً براي ارتفاعات کم تا متوسط (براي خاکریز با ارتفاع 3 تا 4 متر) اقتصادي هستند و حداکثر لنگر خمشی ایجاد شده در آنها با توان سوم ارتفاع دیوار متناسب است، بنابراین سطح مقطع لازم براي تحمل این لنگرها با افزایش ارتفاع دیوار به سرعت افزایش می یابد.
بهتر است این نوع دیوارها براي نگهداري موقت خاك استفاده شوند.
دیوار حائل سپري مهار شده Anchored Sheet-Pile Walls
این نوع دیوارها پایداري خود را از عمق مدفون خود در خاك و نیز از مهارهایی که معمولاً در حوالی رأس دیوار استفاده می شوند، تأمین می کنند.
عموماً براي سازه هاي ساحلی به کار میروند، اما در مواردي دیگر مثلاً در دیوارهاي انتهایی پل ها نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
با توجه به حمایت مهاربندها ارتفاع این نوع دیوارها به 20 متر هم ممکن است برسد.
نقش مهاربندها در این دیوارها کاهش خمش جانبی، کاهش لنگرهاي خمشی ایجاد شده در دیوار سپري، و کاهش عمق نفوذ سپر درون خاك می باشد.
اگر دیوار سپري خیلی مرتفع باشد ممکن است از چند ردیف مهاربند هم استفاده شود.
در این صورت خمش، لنگر و عمق نفوذ سپر درون خاك، کاهش چشمگیرتري خواهد داشت.
براي تثبیت مهارهاي جانبی که در دیوارهاي سپري استفاده می شوند می توان از شیوه هاي متفاوتی بهره جست مهارهاي تکی از میله هایی تشکیل شده است که به یک بلوك بتنی یا تیر مدفون در خاکریز پشت دیوار در فاصله اي معقول متصل است.
می توان براي مهار میله ها از شمع تکی یا گروهی، شمع هاي سپري، و یا دال هاي بتنی نیز استفاده کرد.
طول مهارهاي دیوارهاي سپري باید به حدي باشد که منطقۀ مقاوم به وجود آمده در جلوي مهارها، تداخلی با منطقۀ فعال پشت دیوار نداشته باشد.
براي تثبیت مهاربندها می توان از یک گروه شمع که به صورت قاب و به کمک دال بتنی به هم وصل می شوند نیز استفاده کرد.
از این نوع سیستم معمولاً در خاک هاي سست تراکم پذیر استفاده می شود.
در این نوع خاک ها معمولاً سیستم هاي گیردارکننده مهاربندها در خاك جوابگو نیست.
در شیوه اي دیگر براي تثبیت مهاربندها، میتوان از شمع هاي مهاري که عموماً از پروفیل H شکل تشکیل شده و به صورت مورب و معمولاً با زاویۀ 45 درجه به دیوار سپري وصل می شود استفاده کرد.
روش دیگر براي نصب مهارها استفاده از مهار مدفون در خاك است که از یک میله یا کابل با طول کافی تشکیل شده و تا خاك سفت یا سنگ ادامه می یابد و اطراف آن تزریق می گردد.
براي اجراي این سیستم باید خاك مناسب در نزدیکی دیوار موجود باشد.
در شکل 8 الف سپر مهار نشده و در شکل 8 ب سپر مهار شده با میل مهار آورده شده است.
شکل 8- انواع سپر الف) سپر مهار نشده ب) سپر مهار شده با میل مهار
دیوارهای جدا کننده Diaphragm Walls
جهت اطلاع از عملکرد این نوع سازه نگهبان اینجا کلیک کنید.
دیوارهاي متشکل از شمع های مماسی یا متداخل
این نوع دیوارها که از یک ردیف شمع ساخته شده از بتن مسلح تشکیل یافته است میتوان براي مسلح کردن شمع ها از میلگرد بصورت تنها یا قفسه اي یا از پروفیل تیرآهن استفاده کرد.
شمع هاي مماسی یا متداخل معمولاً یک درمیان مسلح هستند.
در اجرا، نخست می توان شمع هاي غیر مسلح را ایجاد و براي گیرش بتن مدتی صبر کرد.
محل نصب شمع معمولاً قبلاً حفاري می گردد.
پس از گیرش بتن شمع هاي غیرمسلح، بین آنها حفاري می شود و شمع هاي مسلح اجرا می گردند.
این نوع دیوارها براي مصارف دائمی ساخته می شوند.
دیوارهاي حائل متشکل از ریزشمع ها Micropile Walls
این نوع دیوارها از یک ردیف ریز شمع ساخته می شوند که می توانند ضریب اطمینان در برابر پایداري یک شیب مستعد لغزش را افزایش دهند.
انتهاي شم عها باید از سطح لغزش بحرانی عبور کند.
براي یکپارچه عمل کردن، باید ریز شمع ها را مطابق شکل 9 به کمک کلاهک بهم متصل کرد.
شکل 9- دیوار حائل متشکل از ریز شمع ها
این ریز شمع ها در فواصل نزدیک اجرا می شوند به طوری که یک شبکه سه بعدي ایجاد می گردد.
عملکرد ریزشمع ها در حقیقت دوختن توده اي از خاك به توده دیگري است که مجموعاً بصورت سازه حائل وزنی رفتار می کند.
با توجه به مقاومت خمشی، کششی و برشی شمع ها، پایداري در برابر لغزش شیب به طور قابل ملاحظه اي افزایش می یابد.
دیوارهاي حایل توأم با عناصر مسلح کننده (دیوارهاي پایدار شونده به وسیله روش هاي مکانیکی)
گاهی می توان براي حفاظت جانبی خاك و کاهش قابل ملاحظه فشار جانبی آن خاکریز را با عناصر مناسب نظیر ژئوتکستایل مسلح کرد.
این نوع دیوارها جدید هستند و میتوان از اجزاي مسلح کننده در چند لایه و با گستردگی افقی استفاده کرد.
وجود این عناصر نه تنها به عنوان اجزاي مقاوم کننده خاك، باعث کاهش فشار جانبی می شود بلکه بعضاً از نقطه نظر زیست محیطی با مقاوم بودن در برابر مواد آلاینده میتوانند با دوام بوده و در صورت وجود سطح آب زیرزمینی در ترازهاي بالا، تأثیري بر کیفیت آب نداشته باشند.
بعلاوه بعضاً میتوانند بعنوان زهکش، تأثیر فشار هیدرواستاتیکی آب را در حالت بارگذاري استاتیکی و اثر فشار هیدرودینامیکی آب را در حالت بارگذاري ناشی از زلزله کاهش دهند.
بطور کلی اجزاي مسلح کننده در حفاظت جانبی خاکریزهای پشت دیوارهاي نگهبان می توانند ژئوگرید، ژئوتکستایل، نوارهاي فلزي و یا دالهاي کم عرض بتنی باشند.
عملکرد این دیوارها در زلزله هاي اخیر نشان می دهد که نسبت به دیوارهاي وزنی یا طره اي غیر مسلح به ژئوتکستایل بهتر عمل کرده اند.
بعنوان مثال در زلزله 1995 منطقه کوبه ژاپن با شدت 7.2 ریشتر در حالی که بسیاري از دیوارهاي وزنی قدیمی، بتنی و ساخته شده از مصالح بنایی مورد استفاده در خطوط راه آهن، بطور کامل تخریب و بسیاري از دیوارهاي طره اي نیز دچار آسیب هاي جدي شدند، دیوارهاي نگهبانی که در آنها خاکریز با ژئوتکستایل مسلح شده بود، عملکردی بسیار عالی از خود نشان دادند.
در شکل 10 نوعی از دیوار حائل خاک مسلح آورده شده است.
شکل 10- دیوار حائل خاک مسلح و اجزا تشکیل دهنده آن
دیوارهاي حایل با خاکریزهاي مسلح شده با عناصر مقاوم کننده
در این نوع دیوارها که می توانند بصورت وزنی، نیمه وزنی، طره اي، سپري مهار شده یا انواع دیگر باشند، مصالح کامپوزیت که متشکل از خاك به انضمام عناصر مسلح کننده و مقاوم کننده هستند به عنوان خاکریز پشت آنها استفاده می شود.
در این نوع دیوارها فشار جانبی خاك از طریق مقاوم تر کردن آن نسبت به حالت غیر مسلح، کاهش قابل ملاحظه اي می یابد، در نتیجه ابعاد دیوار تا حد زیادي ممکن است کاهش پیدا کند.
تحقیقات وسیعی براي نمونه هاي خاك مسلح شده با عناصر گوناگون نشان می دهد که پارامترهاي مقاومت برشی خاك می توانند تا حد قابل ملاحظه اي افزایش یابند.
در گذشته اصولاً از نوارهاي پلی اتیلن، فایبرها، نوارهاي فولادي و نوارهاي آلومینیومی استفاده می شد که با پیدایش مصالح پلیمري، تحولی نوین در خاك مسلح به وجود آمد.
امروزه استفاده از تراشه هاي تایرهاي فرسوده جایگاه ویژه اي در خاك مسلح پیدا کرده است.
دیوارهاي حایل ایجاد شده با اصلاح در جاي خاك
در این شیوه می توان از روش هاي اصلاح شده در جاي خاك، به کمک مواد افزودنی مانند آهک یا سیمان استفاده کرد.
معمولاً از اوگر یا تیغه هایی براي اختلاط خاك با ماده افزودنی میتوان کمک گرفت.
براي اجراي این نوع دیوارها نخست حفره هایی یک در میان با مقطع دایره اي حفر و خاك با مواد اصلاح کننده مخلوط می گردد.
سپس حفرات دیگر با بتن مسلح یا میلگرد یا پروفیل تیر آهن ساخته می شود بطوري که در نهایت ستون ها یکی در میان از خاك اصلاح شده و بتن مسلح تشکیل می یابند.
ستون هاي تشکیل شده با خاك اصلاح شده فشار جانبی خاك را به ستون هاي بتن مسلح منتقل می کنند.
این نوع دیوارها ممکن است براي مصارف دائمی اجرا و استفاده شوند.
دیوارهاي حائل میخکوب شده Nailed Walls
عوامل مؤثر در انتخاب نوع دیوار حایل
انتخاب دیوار حائل مناسب، مستلزم تعیین روندي معقول و تدوین خط مشی مشخص است.
بدیهی است تصمیم نهایی در انتخاب نوع معینی از دیوارهاي حائل نیاز به بررسی هاي اقتصادي، فنی، امکان اجرا، اجتماعی و … دارد.
می توان در این زمینه موارد زیر را مد نظر قرار داشت:
- ارتفاع متوسط دیوار (با توجه به ارتفاع خاکریز، برش یا شیب)
- مساحت دیوار
- تغییرات امتداد دیوار در جهات افقی و قائم
- موقعیت شیب یا برش مورد نظر
- موقعیت محل احداث دیوار نسبت به سایر سازه هاي مجاور
- نوع و بزرگی بارهاي ناشی از ساختمان ها و سازه هاي مجاور محل احداث دیوار
- شرایط تحت الارضی و نوع پی مورد نیاز (سطحی یا عمیق) با توجه به جنس خاك
- موقعیت سطح آب زیرزمینی، نوسانات آن، شرایط جزر و مد آب در مجاورت دیوار
- مقدار تغییر مکان قابل قبول زمین حین ساخت و دوران بهره برداري و اثرات جابجایی دیوار بر سازه هاي مجاور
- جنس خاکریز پشت دیوار
- چگونگی تامین مصالح مناسب براي خاکریز پشت دیوار
- موقت یا دایمی بودن دیوار
- نوع و مقدار بارگذاري خارجی ناشی از سربارها
- وضعیت لرزه خیزي منطقه
- تجارب محلی بویژه در اجرا
- آیین نامه یا دستور العمل طراحی و اجرا
- نوع وسایل و ابزار موجود براي ساخت و ساز
- مقدار سرمایه گذاري موجود براي تامین هزینه ها
- اهمیت پروژه
- فضاي موجود براي ساخت و ساز
- مسائل اجتماعی و محیطی محل پروژه
- اداره کردن ترافیک هنگام ساخت
- ظاهر و نماي دیوار
- عمر مفید و مسائل نگهداري در دوران بهره برداري