آشنایی با پدید شوره آجر نما و نحوه جلوگیری از آن

شوره آجر نما معمولا در فصل زمستان دیده می شود و می تواند به رنگ سفید، قهوه ای، سبز و یا حتی زرد باشد. در این نوشتار به مباحثی اساسی در رابطه با این پدیده می پردازیم، با ما همراه باشید.

مباحثی که در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرند به شرح زیر می باشند :

1 . علل شوره زنی

2 . عواملی که بر شوره زنی تأثیر می گذارند

3 . موادی که باعث ایجاد شوره می شوند

4 . اثرات زیان بار شوره بر ساختمان های بنایی – آجری

5 . روش های مقابله با شوره دیوارهای آجری

6 . نحوه کنترل شوره زنی روی دیوارهای آجری

7 . نحوه برداشتن شوره از روی دیوارهای آجری

شکل 1 . شوره آجر نما

دلایل ایجاد شوره آجر نما

شرایطی که در آن شوره پدید می آید منحصربه فرد است و همه شرایط باید همزمان با هم فراهم گردند در غیر این صورت شوره آجر نما به وجود نخواهد آمد. سه شرط اصلی وجود دارد که تحت آن، شرایط تشکیل شوره آجر فراهم می شود. این شرایط در ادامه توضیح داده شده اند :

1 . دیوار آجری حاوی نمک های محلول است و این نمک ممکن است در خود آجر، ملات، خاکی که در مجاورت قرار دارد و مواد پشت دیوار آجری باشد.

2 . در دیوار آجری آب وجود دارد و نمک ها برای حل شدن باید در تماس با آب قرار گیرند.

3 . دیوار آجری دارای خلل و فرج است و این سبب می شود نمک محلول به سطح اجر برسد، آب این محلول تبخیر شود و نهایتاً فقط نمک باقی بماند.

همه این شرایط باید وجود داشته باشند تا شوره آجر اتفاق افتد.

شکل  2 . شوره آجر نما

عوامل مؤثر بر شوره آجر نما

1 . درجه حرارت :

درجه حرارت بالا باعث می شود که احتمال شوره زنی دیوار کاهش یابد زیرا قبل از آن که آب بتواند به نمک های محلول برسد و آنها را حل کند، تبخیر می شود.

2 . باد

3 . رطوبت

چه موادی موجب تشکیل شوره می شوند ؟

بسیار مهم است که این منابع مشخص شوند زیرا ممکن است که بتوان از طریق کنترل آن ها، میزان شوره زدن را کاهش داد. منابع اصلی موادی که باعث شوره می شوند نمک های محلول و آب هستند که در زیر توضیح داده شده اند :

1 . نمک های محلول در آجرهای ساختمانی

نمک های محلول ممکن است در خود آجر، بلوک بنایی، اجزای ملات (از جمله سیمان، شن و ماسه، آهک و مواد افزودنی)، اجزای دوغاب (شامل سیمان، شن و ماسه، سنگریزه ها و مواد افزودنی)، خاک هایی که با آجر تماس دارند و آب های زیرزمینی وجود داشته باشند.

باید دانست که نمک ممکن است به علت واکنش بین اجزای مختلف دیوارهای آجری تولید شود. تمام نمک های محلول، قادر به تولید شوره هستند، از جمله این نمک ها می توان به سیلیکات ها، کربنات ها، سولفات و کلریدها اشاره کرد. لازم به ذکر است که شوره ایجاد شده توسط کلریدها ممکن است از طریق شستشو با آب از بین برود زیرا کلریدها اساساً محلول در آب هستند.

2 . وجود رطوبت در آجر

منبع اصلی رطوبت، آب باران است. وزش باد منجر به نفوذ قابل توجه آب در دیوار می گردد. انتقال رطوبت از داخل سازه، یکی دیگر از منابع رطوبت در دیوار آجری است.

اثرات شوره روی دیوار آجری

شوره منجر به تخریب سازه دیوار آجری نمی شود. با این حال، زیبایی و ظاهر سازه را دست خوش تغییر می کند و اگر این مشکل در طولانی مدت وجود داشته باشد، لازم است تحقیق و بررسی برای یافتن منبع رطوبت جهت جلوگیری از تشکیل شوره صورت گیرد.

در زمان کوتاهی پس از اتمام ساخت و ساز، شوره در صورت وجود عوامل ذکر شده ظاهر می شود. به این پدیده شکفتگی گفته می شود. شکفتگی چند ماه پس از اتمام ساخت و ساز ساختمان شکل می گیرد و مدت زیادی دوام نخواهد آورد. بنابراین، در این مورد لازم نیست که اقدام خاصی انجام دهیم زیرا این شوره توسط آب باران شسته خواهد شد. به غیر از مورد شکفتگی، لازم است که مشکل شوره زنی را بررسی کرده و منبع رطوبت را از بین ببریم تا از ایجاد شوره جلوگیری شود.

نحوه کنترل شوره زنی روی دیوارهای آجری

همانطور که قبلاً بحث شد، اگر سه شرط ذکر شده وجود داشته باشد، شوره زنی رخ می دهد. با این حال، هنگامی که این شرایط کنترل شوند، می توان از ایجاد شوره اجتناب کرد.

1 . نبود نمک های محلول در آب

2 . طراحی و ساخت سازه آجری به شکل مناسب برای جلوگیری از نفوذ آب

3 . اجرای مناسب سازه برای جلوگیری از انتقال و رسیدن رطوبت به سطح

شکل 3 . شوره آجر نما

زدودن شوره آجر نما

لازم به یادآوری است که شوره را نمی توان کاملاً از بین برد.  از بین بردن بخشی از شوره آجر با استفاده از یکی از روش های زیر انجام می شود :

1 . برس خشک

2 . شستشو با آب یا سایر مایع های قابل قبول

3 . شست و شو با دست

4 .  سند بلاست

5  . استفاده از تمیزکننده های شیمیایی خاص

6  . پاک کننده شیمیایی معمولی مانند اسید هیدروکلریک

عوامل زیادی وجود دارند که نحوه انتخاب حذف کننده شوره را کنترل می کنند. به عنوان مثال، اگر نمک محلول باشد، توصیه می شود که برس خشک استفاده شود. شست و شو با دست برای آن دسته از شوره ها که بسیار کم و کوچک هستند، توصیه می شود. باید دانست که حذف و تمیز کردن شوره در سطح آجر مشکل را حل نمی کند، بنابراین، لازم است که برای حل دائمی مشکل اقداماتی انجام دهیم.

پیشنهاد مطالعه :  انواع مصالح ساختمانی مدرن و کاربردهای آن ‌ها

منبع :

ترجمه نوشتاری از سایت theconstructor.org توسط عظیم مرادی، از مقالات تحلیلی ترجمه شده توسط گروه آموزشی 808