آشنایی با نکات تاسیسات برقی و مکانیکی ساختمان
در این پست می‌خوانید:
در این نوشتار به بررسی نکات مربوط به تاسیسات برقی و مکانیکی ساختمان های موجود از منظر مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان می پردازیم.
الزامات قانوني
این بخش الزامات حداقل كه رعايت آن ها در تاسيسات برقي و مكانيكي هر ساختماني الزام قانوني دارد را در مراحل طراحي، اجرا، بهره برداري و نگهداري، تغييرات و بازرسي بيان مي نمايد.
احكام اين بخش بايد تاسیسات برقی و مکانیکی را با اهداف ايمني و بهداشت و تامين انرژي كنترل نمايد. الزامات اين بخش شامل هرگونه تغيير كاربري در ساختمان مي گردد.
ساختمان هاي موجود
تاسیسات برقی و مکانیکی در ساختمان هاي موجود كه پيش از انتـشار رسـمي این ضوابط به طور قانوني از آنها استفاده شده است، مشمول الزام قانوني رعايت احكام اين مبحث قرار نمي گيرد ولي از زمان انتشار رسمي احكام اين مبحث، كار در ساختمان هاي در دست اجـرا بايد با رعايت اين احكام صورت گيرد.
مقررات كلي
- طراحي، نصب، راه اندازي، سرويس و نگهداري سيستم هاي تاسيسات گرمايي، تعويض هوا و تهويه مطبوع بايد با رعايت الزامات مندرج در مبحث 14 مقررات ملّي ساختمان ایران انجام گيرد.
- طراحي تاسيسات آب سرد و گرم مصرفي و سيستم دفع فاضلاب بايد با رعايت الزامات مندرج در مبحث 16 مقررات ملّي ساختمان ایران انجام گيرد.
- لوله كشي گاز طبيعي ساختمان، نصب وسايل گازسوز و نصب دودكش هاي ساختماني بايد با رعايت الزامات مندرج در مبحث 17 مقررات ملّي ساختمان ایران انجام گيرد.
- طراحي سيستم اطفاء حريق ساختمان بايد با رعايت الزامات مندرج در مبحث 3 مقررات ملّي ساختمان ایران انجام گيرد.
- طراحي آسانسور و پله برقي بايد با رعايت الزامات مندرج در مبحث 5 مقررات مليّ ساختمان ایران انجام گيرد.
- طراحي و اجراي تاسيسات برقي ساختمان ها بايد با رعايت الزامات مندرج در مبحث 13 مقررات ملّي ساختمان ایران انجام گيرد.
- تاسيسات تامين يا انتقال برق مجموعه به هيچ وجه نبايد در صورت وقوع انفجار، در معرض تماس با عناصر اشتعال پذير يا هادي جريان برق قرار گيرند.
- در صورت لزوم به مجاورت تاسيسات و عناصر آسيب زا در كنار يكديگر، هريك از آنها بايد به طور كاملاً مجزا و محفوظ در ميان سازه اي كه بتواند بار انفجاري مربوط را تحمل نمايد نصب گردد.
- امكانات ضروري در هر ساختمان (مانند منابع آب، برق اضطراري و تلفن) بايد پيش بيني شوند.
- فضاي باز ساختمان بايد به تجهيزات و سطوحي جهت فوريت هاي پزشكي، آب، تلفن و برق اضطراري مجهز باشند.
- وجود شير آتش نشاني در هر ساختمان ضروري است؛ تعداد و فاصله شيرهاي آتش نشاني، تابع ضوابط سازمان آتش نشاني خواهد بود.
نکات تاسیسات برقی و مکانیکی
1- تاسيسات برقي
سيستم الكتريكي
- از نظر سازه اي، ديوارها و كف هايي كه در مجاورت تجهيزات قرار دارند بايد از عناصر سازهاي مقاوم و مناسب ساخته شده باشد. حفاظت مسير كابل هاي ورودي اصلي، خطوط توزيع برق اضطراري و سيستم اعلام حريق (شامل سيم كشي و تجهيزات اصلي) در مقابل انفجار و بارهاي انفجاري الزامي است.
- نگهداري نقشه هاي تاسيسات الكتريكي ساختمان در محلي امن و قابل دسترس، براي تعمير و تقويت احتمالي سيستم ها الزامي است.
- تابلوهاي برق نرمال و اضطراري، لوله هاي برق و تابلوهاي توزيع و حفاظت فشار ضعيف و متوسط، حتي المقدور بايد به صورت مجزا و در محل هاي مختلف و به اندازه كافي دور از يكديگر اجرا گردند؛ سيستم هاي توزيع برق بايد از محل هاي مجزا قابل راه اندازي باشد.
- براي جلوگيري از شكست لوله ها، پيش بيني هاي لازم در محل هاي درز انبساط انجام شود؛ استفاده از اتصالات انعطاف پذير توصيه مي شود.
- نصب چراغ هاي اضطراري در سرويس هاي بهداشتي الزامي است.
- چراغ هاي اضطراري باتري دار بايد در راه رو، پلكان ها و در قسمت خروجي با علامت خروج تعبيه شود.
- از نصب هرگونه چراغ روشنايي آويزان و معلق از سقف بايد اجتناب نمود.
- براي حفاظت تجهيزات الكتريكي حساس بايد از پوشش هاي مناسب (پوشش ريزبافت و از جنس نسوختني) استفاده شود.
- براي حفاظت مدارهاي الكتريكي با حساسيت بالا بايد از كليدهاي حفاظت اتوماتيك داراي ميله مغناطيسي و رله حرارتي استفاده شود.
- ايجاد فشار مثبت در محل نصب برخي از تجهيزات حساس الكتريكي، الكترونيكي و مخابراتي براي جلوگيري از ورود دود و گرد و غبار به درون آنها توصيه مي شود.
- لوله ها و سيني هاي نگهدارنده بايد انعطاف پذيري لازم را براي تحمل حركات جانبي در نقاط مهاري داشته باشد.
- استفاده از لوله هاي الكتريكي به صورت مدفون (البته در مكان هايي كه امكان آن وجود دارد) توصيه مي شود.
- سيني ها بايد به گونه اي تعبيه گردند كه از صدمات ناشي از تركش هاي انفجار به كابل ها جلوگيري نمايند. مهار و تثبيت موتورهاي الكتريكي و ژنراتورها روي سازه فونداسيون به نحوي كه ازحركات جانبي بيش از حد اين تجهيزات در اثر موج انفجار جلوگيري به عمل آورد، ضروري است؛ همچنين تجهيزات اضافي و كنترلي نيز بايد متناسب با تجهيزات اصلي مهار شود.
- در طراحي تابلوهاي برق ساختمان ها بايد از تجهيزات حفاظتي در مقابل تغييرات ولتاژ و جريان اضافي استفاده نمود.
سيستم ارتباطي و مخابراتی
- سيستم هاي اطلاع رساني و هشدار دهنده بايد به صورت متمركز بوده و نبايد داخل يك لوله اجرا شوند.
- كابل هاي كنترل با سيگنال جريان ضعيف نبايد با كابل ها و سيم هاي فشار قوي يا متوسط، از داخل يك لوله عبور داده شود.
- لوله هاي برق ذخيره و خروجي هاي برق قدرت براي نصب تجهيزات كنترل و ايمني در آينده، بايد فراهم شود.
- به منظور اخطار به موقع به ساكنين هنگام تهديد، ساختمان بايد داراي سيستم اطلاع رساني باشد.
سامانه برق اضطراری
- وجود مولد برق اضطراري در مجتمع هاي اداري، تجاري، مسكوني، آموزشي و درماني الزامي است.
- مولد برق اضطراري بايد براي تامين توان الكتريكي سيستم هاي هشدار، روشنايي مسيرهاي خروجي، روشنايي پناهگاه ها و فضاي امن، علائم خروج، سيستم هاي مخابراتي اضطراري، تجهيزات اعلام حريق و پمپ هاي آتش نشاني، پمپ آب مصرفي، سيستم تخليه دود و آسانسور اضطراري در يك نقطه امن تعبيه شود.
- به كارگيري تمهيدات لازم از قبيل مولد برق اضطراري به منظور كاركرد مداوم در بعضي مكان ها مانند اتاق هاي عمل بيمارستان ها الزامي است.
- ژنراتور اضطراري و مخزن سوخت مربوطه بايد در فضاهاي امن و مجزا قرار گيرند.
- مخزن سوخت بايد به اندازه كافي دور از ژنراتور و حتي المقدور به صورت مدفون تعبيه شده باشد تا در صورت انفجار مخزن سوخت، آسيبي به ژنراتور وارد نشود. ابعاد مخزن بايد براي ذخيره سازي ميزان مناسبي از سوخت طراحي شده باشد و درمورد ژنراتورهاي پر قدرت از مخزن سوخت روزانه استفاده شود.
- جهت امكان اتصال ژنراتور اضطراري سيار به سيستم الكتريكي ساختمان، بايد تابلو برق و فيدر مناسبي در ساختمان تعبيه شده باشد.
- جهت كاهش اندازه پادري مي توان از سيستم هواكش برقي استفاده نمود.
- فيوزهاي توزيع توان اضطراري بايد داراي حفاظ محكم بوده و يا در بتن محصور گردند.
- تابلوهاي توزيع برق اضطراري و سوئيچ هاي تغيير وضعيت اتوماتيك بايد در اتاق هايي مجزا از سيستم قدرت قرار گرفته باشد.
- روشنايي چراغ هاي اضطراري و علائم خروجي در طول مسير خروجي بايد توسط باتري فراهم شده باشد تا روشنايي آني را در زمان قطع برق تامين نمايد.
مبدل هاي برق
- مبدل هاي برق اصلي قدرت بايد در صورت امكان در فضاهاي داخلي ساختمان و دور از دسترس عموم قرار گرفته باشد.
2- تاسيسات مكانيكی
- تاسيسات مكانيكي بايد در مكان هايي تعبيه شود كه يا آسيب نبيند يا در صورت آسيب ديدگي قابل مرمت باشد و در نهايت يا بر اثر آسيب ديدگي و تخريب ساختمان هيچ گونه تلفات جاني بوجود نيايد.
- مكان هايي كه تجهيزات اضطراري مانند مخزن سوخت، موتورهاي برق اضطراري، رايزرهاي آبپاش، سيستم اعلام حريق و همچنين دودكش ها در آنها قرار مي گيرد، بايد داراي فضاي امن با ديوارهاي محافظ باشد. به منظور امنيت هرچه بيشتر كانال هاي هوارساني، لوله ها و لوله كشي ها، براي عايق بندي حرارتي بايد از موارد و مصالح نسوز و ضد آتش استفاده شود.
- در ورودي كانال هاي هوارساني از محيط خارج ساختمان اجراي حداقل 3 خم 90 درجه جهت كاهش نفوذ فشار ناشي از موج انفجار به داخل توصيه مي گردد.
- در صورت عبور لوله روي پشت بام بايد لوله ها و اجزاء مربوط به صورت مناسب محافظت شوند.
- لوله كشي به صورت آويز از سقف ممنوع است.
- در محل اتصال كانال هاي هوا به دستگاه و همچنين در محل هاي با احتمال برخورد موج و شوك حركتي ناشي از انفجار از سازه به كانال هوا، بايد از اتصالات قابل انعطاف استفاده شود.
- در ساختمان بايد از حداقل قطر موردنياز براي كانال هاي هوا و فيلترها استفاده گردد.
سيستم تهويه مطبوع بايد در حالات اضطراري به طور اتوماتيك قطع و در صورت بروز آتش سوزي هواكش ها نيز قطع شود.
- استفاده از فضاي هوابند و همچنين درز بندي موثر و مناسب در ورودي ساختمان جهت جلوگيري از ورود دود، گرد و غبار توصيه مي شود.
تاسيسات گرمايي، تعويض هوا و تهويه مطبوع
- در ساختمان ها بايد حتي المقدور از بكارگيري سيستم هاي با احتمال نشت بالا يا سيستم هاي تبريدي داراي كويل مستقيم خودداري گردد. در صورتي كه سيستم هاي با احتمال نشت بالا يا سيستم هاي تبريدي داراي كويل مستقيم به كار گرفته شوند، بايد زماني كه احتمال بروز خطر در آن زياد است، گاز و مواد مبرد داخل سيستم هاي ياد شده از طريق شيرهاي تخليه به بيرون هدايت شود.
- در صورت استفاده از سيستم هاي تهويه مطبوع آبي يا آبي – هوايي، اجراي دريچه هواي تازه در ديوارهاي خارجي پشت فن كوئل مجاز نيست.
- سيستم هاي خنك كننده تبخيري بايد در شرايط اضطراري توسط سيستم كنترل متمركز به صورت سريع و اتوماتيك خاموش شود.
- شبكه هاي لوله كشي و كانال كشي در سيستم هاي تاسيسات گرمايي، تعويض هوا و تهويه مطبوع بايد داراي قطعات انبساطي و اتصالات انعطاف پذير در محل نصب دستگاه ها و همچنين فصل مشترك لوله و كانال با ديوارها باشد تا خسارات ناشي از شوك حركتي حاصل از انفجار به حداقل برسد.
- بست ها و نگهدارنده هاي لوله ها و كانال ها نبايد كاملاً صلب باشد تا قابليت تحمل و جابه جايي در اثر شوك حركتي را دارا باشد.
- توصيه مي شود در ساختمان ها با شرط رعايت الزامات مندرج در مبحث 14 مقررات مليّ ساختمان ایران از لوله هاي پليمري استفاده شود.
- در ساختمان ها به منظور استمرار فعاليت پس از آسيب ساختمان لازم است موتورخانه در مكان امن و داراي استحكام كافي قرار گيرد.
- در موتورخانه ها استفاده از دو يا چند دستگاه تاسيساتي مانند ديگ، چيلر، پمپ، برج هاي خنك كننده و غيره با شرط هم پوشاني كافي و ظرفيت مناسب جهت استمرار فعاليت تجهيزات سالم در زمان اضطراري و افزايش قدرت تعمير دستگاه ها الزامي است.
- در موتورخانه ساختمان ها تجهيزات نصب شده مانند پمپ ها و مخازن آب، بايد حتي المقدور به صورت افقي انتخاب و اجرا شوند تا در مقابل شوك حركتي سازه در اثر انفجار دچار واژگوني نشوند.
- ورودي هواي تازه به موتورخانه بايد از محلي امن و دور از آوار ناشي از انفجار پيش بيني شود.
- مشعل هاي حرارتي موتورخانه ها در ساختمان ها حتماً بايد دوگانه سوز بوده و با استفاده از گاز شهري و گ-ازوئيل (ذخيره شده در مخزن ويژه) قابليت كار داشته باشد.
- محل مخازن ذخيره سوخت گازوئيل موتورخانه بايد در فاصله مناسب و ايمن نسبت به موتورخانه و ساير فضاهاي مهم پيش بيني گردد.
- كانال هاي سيستم تهويه و تعويض هوا بايد داراي انعطاف پذيري خصوصاً در فصل مشترك عبور از مقاطع ديوارها و محل نصب دستگاه ها باشد.
- جهت مقابله با ورود امواج الكترومغناطيسي از طريق كانال هاي هوارساني (فلزي)، لازم است تمهيدات لازم در نظر گرفته شود.
تاسيسات بهداشتي
سيستم آبرساني
- به منظور ادامه فعاليت در ساختمان ها، ساخت منبع ذخيره آب مصرفي براساس تعداد نفرات و شرايط خاص بهره برداري در شرايط پس از آسيب ساختمان و احتمال قطع شبكه آب شهري لازم است.
- اين منابع بايد در نقاط امن و به صورت مستحكم در طبقات زيرين ساختمان يا محوطه اطراف ساختمان اجرا گردند.
- اجراي منبع ذخيره آب مصرفي روي بام ساختمان مجاز نيست.
- لازم است پمپ ها ضمن داشتن تجهيزات يدكي و يا تعداد جايگزين و آماده به كار (رزرو) جهت استفاده از برق اضطراري در مواقع لزوم تجهيز شوند.
- نصب اتصالات قابل انعطاف، لرزه گيرها يا شيلنگ هاي خرطومي در مسير عبور لوله هاي آبرساني و خصوصاً در محل فصل مشترك تقاطع لوله ها با ديوارها لازم است.
- توصيه مي شود از لوله هاي پليمري مورد تاييد مبحث 16 تاسيسات بهداشتي ساختمان براي كاهش خسارات ناشي از شوك حركتي سازه و ارتعاشات وارده به لوله ها در اثر پيامدهاي انفجاري استفاده شود.
- نصب شيرهاي قطع سريع در محل هاي قابل دسترس براي تغذيه شبكه و همچنين انسداد شبكه در مناطق آسيب ديده براي استفاده در شرايط اضطراري الزامي است.
تاسيسات فاضلاب
- اجراي سيستم جمع آوري آب هاي سطحي و كفشوي ها با تعداد مناسب در طبقات زيرين ساختمان در شرايط اضطراري لازم است.
- طراحي و اجراي لوله هاي فاضلاب خروجي بايد به گونه اي باشد كه هم زماني تخليه اضطراري فاضلاب در شرايط اضطراري به راحتي ميسر باشد.
- به منظور جلوگيري از صدمات ناشي از شوك حركتي سازه توصيه مي شود لوله هاي فاضلاب پليمري (مورد تاييد مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان ایران) به جاي لوله هاي چدني و با فولادي اجرا گردد.
لوله كشي گاز طبيعي ساختمان
- توصيه مي شود در ساختمان ها در صورت ورود لوله هاي گاز به داخل ساختمان از شيرهاي سايزميك استفاده نمود.
- توصيه مي شود لوله كشي حداقل مسير را داخل فضاها را داشته باشد.
تاسيسات اطفاء حريق
- ساختمان بايد داراي نقشه و علائم راهنماي مناسب نصب شده در محل هاي مناسب باشد.
- در تمامي ساختمان ها وجود لوله هاي انتظار و جعبه آتش نشاني ضروري است. جانمايي، اندازه و تعداد آنها بايد براساس الزامات آتش نشاني و مبحث 3 مقررات مليّ ساختمان تعيين شود.
- سيستم لوله هاي انتظار بايد آماده استفاده افراد متخصص آتش نشان باشد.
- استفاده از سيستم اطفا حريق خودكار در ساختمان هاي درماني الزامي است.
- استفاده از سيستم اطفاء حريق خودكار (آب پاش) در مجتمع هاي مسكوني، اداري، تجاري و آموزشي توصيه مي شود.
- لوله اصلي آتش نشاني، علاوه بر محل درزهاي انبساط ساختمان، در نقاط مناسب ديگر مانند فصل مشترك فضاي خارج و داخل ساختمان، بايد داراي اتصالات قابل انعطاف و مقاوم باشد.
- به منظور بهره برداري مناسب از سيستم هاي آتش نشاني، اعم از شبكه هاي آب آتش نشاني و كپسول ها، استفاده از تابلوها و علائم مناسب در مجاورت همه شيرآلات روي ديوارها و فضاهاي عمومي لازم است.
- استفاده از شب رنگ و برچسب هاي علائم جهت راهنمايي كاربران در شرايط تاريكي محيط و قطع برق لازم است.
- مسئول واحد آتش نشاني و يا تاسيسات ساختمان بايد همواره در جهت آموزش و تمرين هاي لازم پرسنل، تست شبكه اطفاء حريق، شارژ كپسول ها و ساير اقدامات ايمني، آمادگي لازم را حفظ نمايد.
- لازم است تمهيدات لازم جهت اتصال شبكه آتش نشاني ساختمان به شبكه آب شهري پيش بيني گردد.
- محل اجراي مخزن ذخيره آتش نشاني و پمپ هاي اين سيستم به لحاظ مقابله با برخورد موج انفجار و تركش بايد مقاوم باشد و حتي المقدور از ديوارهاي بتني در اطراف آن ها استفاده شود.
- براي افزايش ضريب اطمينان، پمپ هاي آتش نشاني اصلي و ذخيره بايد هم از برق شهري و هم از برق اضطراري تغذيه شوند.
آسانسور و پله برقي
آسانسورهاي اضطراري
- آسانسور نبايد به عنوان وسيله اي براي فرار افراد از ساختمان در هنگام حادثه مورد استفاده قرار گيرد.
- برق آسانسورهاي اضطراري بايد از طريق مولد برق اضطراري تامين شود.
- شفت آسانسور بايد درز بندي شده و داراي فشار مثبت باشد تا از نفوذ دود به داخل شفت و انتقال آن به ساير قسمت ها جلوگيري نمايد.
تاسيسات پناهگاه
- توصيه مي شود سيستم گرمايش، سرمايش و آب گرم مصرفي پناهگاه ها از نوع برقي باشد.
- هر پناهگاه بايد به سيستم برق اضطراري به منظور تامين روشنايي، تعويض هوا، تامين گرمايش و سرمايش و آب گرم مصرفي مجهز باشد.
- لوله كشي گاز در پناهگاه ها مجاز نيست.
تاسيسات برقي
- تجهيزات برق رساني بايد از ساده ترين نوع انتخاب شود.
- دستگاه تهويه هوا در پناهگاه بايد به سيم كشي معمولي خانه با ولتاژ 220 ولت وصل شود.
تاسيسات تهويه و تعويض هوا
- فشار داخل سازه (فضاي امن پناهگاهي) بايد نسبت به محيط خارج مثبت باشد تا نفوذ آلودگي احتمالي به درون سازه غيرممكن شود.
- تجهيزات تهويه و تعويض هوا، بايد در مواقع اقامت طولاني در پناهگاه، درجه هاي حرارت و رطوبت را تا حد قابل تحمل حفظ نمايد.
- تجهيزات تهويه و تعويض هوا بايد در مقابل آثار سلاح ها از قبيل فشار، ضربه موج، لرزش، آوار و تركش محافظت شوند.
- دود، گرد و غبار نبايد به داخل پناهگاه نفوذ نمايند.
- حداقل مقدار هواي تازه اي كه توسط تجهيزات استاندارد تعويض هوا و تهويه مطبوع در نظر گرفته شده، بايد 6 مترمكعب در ساعت براي هر نفر است.
- براي گرم نمودن سريع فضاي پناهگاه مي توان مقدار هواي تازه را 3 مترمكعب به ازاي هر نفر در نظر گرفت.
- هواي پناهگاه حتي در زمان عدم استفاده از آن بايد از مقادير حداقل تهويه و تعويض هوا برخوردار باشد.
- براي اطمينان از سلامت و كارايي دستگاه هاي تهويه مطبوع، راه اندازي متناوب آنها لازم است.
- براي توليد هواي تازه بايد هوا از طريق فيلترهاي ورودي عبور داده شود.
- مي توان هنگام استفاده از فيلتر، مقدار هواي تازه را نهايتاً تا 3 مترمكعب در ساعت براي هر نفر كاهش داد.
- در پناهگاه ها، كليه هواي آلوده و مصرفي بايد به بيرون تخليه گردد.
- طراحي و انتخاب تجهيزات تهويه و تعويض هوا بايد براساس استانداردها و مدارك فني معتبر باشد.
- در صورت قطع برق، دستگاه هاي تهويه و تعويض هوا بايد قابليت راه اندازي و كار به صورت دستي را داشته باشد. در اين صورت، بايد ميزان افزايش مصرف اكسيژن و توليد دي اكسيدكربن، نفر يا نفرات فعال اپراتور اين دستگاه ها در محاسبات اوليه ظرفيت و تعداد دستگاه هاي هوا رسان مد نظر قرار گيرد.
- محل دستگاه تهويه و تعويض هوا، بايد به روشنايي اضطراري براي ايجاد حداقل روشنايي مجهز باشد.
- حداقل فضاي موردنياز، تعداد دستگاههاي تهويه هوا و سرويس بهداشتي، راههاي فرار و خروجي اضطراري بايد طبق جدول1 تعيين گردد.
جدول 1: حداقل فضای موردنياز، تعداد دستگاه هاي تهويه، سرويس بهداشتي، راه هاي فرار و خروجي هاي اضطراري
- توصيه مي شود كانال ورودي هوا در بدنه بازشوي راهروي فرار و يا خروجي هاي اضطراري قرار داده شود.
- نصب كانال هاي ورودي هوا بايد به گونه اي باشد كه هواي مصرف شده پناهگاه و ساير آلاينده ها (گازها، بوي ناشي از فاضلاب، سوخت و زباله) توسط آن ها به داخل مكيده نشود.
- در صورتي كه امكان تعبيه دستگاه تهويه، داخل يكي از فضاهاي پناهگاه نباشد، بايد آن را در نزديك ترين مكان نسبت به كانال ورودي هوا نصب نمود.
- كانال ورودي هوا را بايد در امتداد ديوار و زير سقف اجرا نمود.
- هواي مصرف شده داخل پناهگاه بايد از طريق سوپاپ فشار مناسب و مورد تاييد از كنار در به محيط خارج هدايت شود. اين سوپاپ بايد درون ديواري كه پشت آن راه پله و يا فضاي باز است، تعبيه شود.
- به منظور تعيين جانمايي، نوع و تعداد سوپاپ هاي فشار بايد به ضوابط و دستورالعمل هاي شركت هاي سازنده مراجعه نمود.
- حجم هواي تهويه سرويس هاي بهداشتي بايد مستقل از حجم هواي مصرفي داخل پناهگاه در نظر گرفته شود. توصيه مي شود سيستم تخليه هواي سرويس هاي بهداشتي نيز از تخليه هواي مصرفي مستقل باشد.
- نصب و سوار نمودن ساير قطعات و دستگاه هاي لازم بايد براساس ضوابط توليدكننده و با تصويب سازمان ملي استاندارد و سازمان پدافند غيرعامل انجام شود.
- در زمان نصب فيلتر گازي بايد لوله هاي اتصال خرطومي (متحرك) بدون خميدگي و شكستن و فرو رفتگي به فيلترهاي گازي متصل شوند.
- فقط از آن دسته از فيلترهاي گازي بايد استفاده نمود كه حفره هاي آنها پلمپ شده و جديد باشد.
- پس از كار گذاشتن كانال ورودي هوا بايد در ديوار خارجي بتن ريزي انجام شود.
- جنس كانال بايد به گونه اي باشد تا حداقل در مقابل دماي 60 درجه سلسيوس مقاوم باشد.
- كانال ها را بايد با بست هاي مناسب به طور محكم به ديوار يا سقف متصل نمود.
- دريچه كانال ورود هواي تازه و دريچه خروج و تخليه هواي آلوده در ديوارهاي خارجي بايد با درپوش مشبك پوشانيده شود تا از ورود حشرات و حيوانات كوچك جلوگيري كند.
- براي حفاظت سوپاپ ضدانفجار و گاز در مقابل آثار مكانيكي سلاح ها، دريچه خروج وتخليه هواي آلوده كه در ديوار خارجي پناهگاه قرار دارد بايد به صفحات ضدضربه مجهز شود.
- حصول اطمينان از سهولت ورود هواي تازه و تخليه هواي آلوده به محيط بيرون ضروري است.
- دريچه هاي ورود هواي تازه يا تخليه هواي آلوده بايد به گونه اي نصب گردد كه در صورت لزوم بتوان به سرعت آنها را مسدود كرد.
- تاسيسات و تجهيزات داخل پناهگاه كه غير قابل تفكيك و ثابت هستند، بايد در جاي خود محكم شوند.
تاسيسات بهداشتي
- استفاده از تاسيسات فاضلاب و شبكه آب رساني شهري و احداث مخزن بتني در پناهگاه مجاز نيست.
- مي توان از تاسيسات زيربنايي ساختمان هاي مسكوني و تجاري كه در نزديكي پناهگاه وجود دارد، به عنوان تاسيسات پناهگاه استفاده نمود.
- لوله كشي آب و فاضلاب در پناهگاه حتي المقدور با حداقل طول مسيري كه قابل انجام است، صورت گيرد.
- لوله هاي آب سرد بايد به صورت روكار به روش هاي متداول لوله كشي محكم شود.
- نصب شيرفلكه قطع سريع در ورودي شبكه لوله هاي آب رساني الزامي است.
- حجم مخزن ذخيره بايد براساس حداقل نياز 12 ساعته نفرات پناهگاه تعيين شود.
- لازم است سيستم دفع فاضلاب براساس حداقل انباره چاه جذبي يا محفظه سپتيك در فاصله مناسبي از فونداسيون پناهگاه پيش بيني گردد.
- لوله هواكش در سيستم لوله كشي فاضلاب نيازي به تعبيه سوپاپ ضدانفجاري ندارد.
- در صورتي كه هيچ راه ديگري براي اجتناب از عبور لوله هاي فاضلاب از درون پناهگاه وجود نداشته باشد، مي توان آنها را با رعايت موارد زير از داخل پناهگاه عبور داد.
الف) لوله هاي عمودي فاضلاب بايد داخل ديوار بتني و در صورت امكان، داخل ديوارهاي جداكننده قرار داده شوند.
ب) چنان چه اين لوله ها در ديوارهاي خارجي پناهگاه قرار گيرند، بايد اين ديوارها را با توجه به ضخامت قطر لوله تقويت كرد.
منبع :
دیدگاه‌ها ۰
برای ارسال دیدگاه لازم است وارد حساب کاربری خود شوید
